Eindelijk... De dagen worden langer en de zon komt steeds beter door. Het is lente!
Echter er is een keerzijde, in Nederland zien we al jaren een toename aan huidkanker en het blijft stijgen. Tien Jaar geleden kregen 31.000 mensen huidkanker en in 2016 kregen ruim 55.000 mensen huidkanker. Het is daarmee de meest voorkomende kanker in Nederland.
Naast goede voorlichting over huidkanker, is zonbescherming ook belangrijk. Veelgehoorde vragen zijn, wat is een goede bescherming en welke effecten hebben ultraviolette zonnestraling op je huid?
Verschillende stralen?
Zonlicht bestaat uit een aantal elementen: Ultraviolet A (UVA), Ultraviolet B (UVB), Ultraviolet C (UVC), zichtbaar licht en infrarood (IR). UVC wordt door de ozon laag tegengehouden en bereikt de aardoppervlakte niet. Infrarode straling is de warmte van de zon. De meest belangrijke zijn UVA en UVB stralen.
UVA stralen zijn gedurende alle uren daglicht het hele jaar door met een relatief gelijke intensiteit aanwezig, en kunnen wolken en glas binnendringen. Deze UVA stralen vormen het grootste deel van de ultraviolette straling, meer dan UVB.
UVA stralen dringen dieper in de huid, tot zelfs in de lederhuid (dermis). In de lederhuid worden vrije radicalen door UVA stralen gevormd. Deze nieuw gevormde vrije radicalen veroorzaken schade in de elastische en collagene vezels, die voor de elasticiteit van de huid zorgen. De schade heeft als gevolg, een voortijdige huidveroudering en op termijn kan het huidkanker veroorzaken. Het vervelende van UVA stralen is dat het niet voelbaar is. De huid verbrandt niet en wordt ook niet rood.
UVA – A VOOR AGING VAN DE HUID, altijd aanwezig, asymptomatisch
UVB dringt door tot in de opperhuid (epidermis) en is verantwoordelijk voor onze vitamine D productie. Ook zorgt UVB voor een trage en langduriger bruine tint. Teveel UVB veroorzaakt roodheid, zonverbranding en op den duur huidveroudering en huidkanker. In tegenstelling tot UVA, dringt UVB niet door glas en wolken.
UVB – B VOOR BURN, HUIDVERBRANDING & BRUIN
In Nederland zijn UVA stralen de hele jaar door gedurende daglicht aanwezig en UVB is het sterkst gedurende lente en zomer periode.
Zonbescherming
Het eerste wat je op een zonnebrandcrème ziet is SPF en de verschillende getallen die erbij staan.
Wat is Sun Protection Factor (SPF)?
SPF op een zonnebrandcrème geeft aan hoeveel UVB-straling het zonnebrandmiddel kan absorberen of weerkaatsen. Als je normaal gesproken na 15 minuten zou verbranden, dan duurt dit met SPF30, 30 keer zo lang. Dus 15 minuten x SPF30, is dat 450 minuten.
SPF is gecorreleerd met UVB stralen en niet UVA. Hoe hoger de SPF waarde hoe meer UVB wordt geblokkeerd en UVA stralen worden doorgelaten. Dus een SPF zegt niets over UVA-bescherming.
Een SPF 30 blokkeert 97% UVB, SPF50 – 98% en niet in Europa te verkrijgen SPF100 – 99% tegen UVB stralen. De verschillen zijn niet groot.
Zonnebrandcrèmes
Er zijn talloze zonnebrandcrèmes op de markt met verschillende ingewikkelde namen. De filters zijn in twee groepen onder te verdelen, te weten minerale ‘fysische’ filter en niet-mineraal ‘chemische’ filter. In zonnebrandcrèmes wordt vaak een combinatie van beide gebruikt.
Fysische filters, zoals zinkoxide en titaniumdioxide, absorberen deels en verstrooien de ultraviolette straling als spiegeltjes van je lichaam af.
Voordeel: Fysische filters zijn veilig, werkt meteen op de huid en zijn het meest geschikt voor kinderen en mensen met een gevoelige huid, eczeem en acne.
Nadeel: Ze kunnen een witte, doffe gloed achterlaten op het huiddeel waarop het aangebracht is.
Chemische filters absorberen UV-A- en UV-B-straling en zetten dit vervolgens om in warmte.
Voordeel: Geen witte gloed
Nadeel: Minimaal 20 minuten van tevoren aanbrengen voordat je naar buiten gaat. Ze kunnen huidirritatie en allergische reacties veroorzaken. Ook zijn er aanwijzingen dat enkele chemische filters de huid penetreren en in je bloedbaan terecht komen. Wat het bij de mens doet is onbekend.
Filters onder het vergrootglas!
Kortgeleden heeft de Amerikaanse voedsel en warenautoriteit, FDA, zonnebrandfilters onder de loep gelegd. Er zijn op dit moment 16 commercieel beschikbare filters. Uit voortschrijdend inzicht van de afgelopen twintig jaar heeft de FDA het acroniem GRASE voor zonnebrand filters in het leven geroepen. GRASE staat voor: Generally Recognized As Safe and Effective en geen misbranding.
Slechts twee van de zestien filters zijn GRASE, te weten Zinkoxide en Titaniumdioxide. De overige filters zijn de veiligheid en effectiviteit nog onduidelijk. Dit is een stap in de goede richting en in Europa is er ook een begin gemaakt om zonnebrandfilters goed te onderzoeken.
De impact van zonnebrandfilters op koraalriffen is enorm, rifdelen sterven uit en worden ook wel ‘Reef Zombies’ genoemd. Onlangs hebben een aantal landen wetten aangenomen om bepaalde chemische zonnebrand filters te verbieden. Deze gebieden zijn: Maagdeneilanden (Virgin Islands), Palau (West pacific), Mexico, Hawaii en zuid Florida en Bonaire. De negatieve impact op het natuur is groot.
Minerale zonnebrandfilters zijn in deze regio wel toegestaan. In Europa zijn er geen wetten hierover en is het gebruik van chemische filters toegestaan.
Dank voor het lezen,
Francis Wu, dermatoloog en founder Iconic Elements